Ποιός(α)έχει σειρά;....
…κι αν θέλετε απάντηση που να κάνει ρίμα, υπάρχει: Η ΄Ελλη Παππά. Αφορμή για την ενασχόλησή μου με ένα τέτοιο θέμα, δεν είναι ότι διεκδικώ τίτλο ιστορικού αναλυτή, ούτε και υστερικού αντικομμουνιστή, που βολεύει κάποιους. Την αλήθεια υπερασπίζομαι, όχι όμως τη μόνη όπως άλλοι, αλλά αυτή που συμφωνεί με την κοσμοθεωρία μου, με την ιδιοσυγκρασία μου και κυρίως με τα συναισθήματά μου. Περιγράφοντάς τα(τα συναισθήματα), το μόνο που μπορώ να καταθέσω είναι ότι κάθε φορά που την έβλεπα και την άκουγα να μιλά σε εκπομπές στην τηλεόραση, σχετικές με εκείνες τις εποχές και τα όσα τράβηξε και αυτή και ο άντρας της, την ακουγα με ένα κόμπο στο λαιμό και ένα σφίξιμο στο στήθος, λίγο πριν βάλω τα κλάμματα.
Και αναφέρομαι σε κάποια δημοσιεύματα που είδαν το φως, που αποτελούν το δαδί, που θα ανάψει τη φωτιά στο τζάκι του κομμουνιστικού κόμματος, παρά το ότι κάποιοι φροντίζουν όσο μπορούν να βουλώσουν την καμινάδα του. Σε λίγο καιρό, αν δεν υπάρξουν άνωθεν παρεμβάσεις, θα δημοσιευτεί κατά την επιθυμία της, η πολιτική διαθήκη της ΄Ελλης Παππά, της συντρόφου του Νίκου Μπελογιάννη, του ανθρώπου με το γαρύφαλλο, του-κατ΄ εμέ-δημοφιλέστερου κομμουνιστή όλων των εποχών, του Τσε Γκεβάρα της Ελλάδας.
΄Ηδη όμως έχουν διαρρεύσει κάποια σημεία αιχμής αυτής της διαθήκης από τον γιό της Νίκο και που δημοσιεύτηκαν στις εφημερίδες ΤΑ ΝΕΑ της 5ης Δεκεμβρίου 2009 και στην εφημερίδα ΤΟ ΒΗΜΑ της Κυριακής 20-12-2009. Κι αυτές οι αιχμές, προοίμιο και δείγμα των όσων καταμαρτυρά η Ελλη Παππά, έχουν προκαλέσει εκτός από μια κομματική αναφυλαξία στο χώρο του ΚΚΕ, και μια προσπάθεια απέλπιδα, αλλά επιλήψιμη, κατά την άποψή μου, εναντίον αυτής της μορφής της αριστεράς, της ΄Ελλης Παππά, της ενσάρκωσης των Πέτρινων Χρόνων. Ενδεικτικά θα αναφέρω τα όσα διάβασα, όπως γράφτηκαν στις δύο εφημερίδες, με τον δικό μου σχολιασμό, ως έχω δικαίωμα. Την προκεχωρημένη δύναμη κρούσης του ΚΚΕ ανέλαβε ο κ. Μάκης Μαϊλης, προφανώς σαν η μακριά θεωρητική χείρ του κόμματος.
... Γράφει λοιπόν ΤΟΒΗΜΑ στις 20/12/09:
Με το όπλο «παρά πόδα» αναμένει ο Περισσός τη δημοσιοποίηση από το Μουσείο Μπενάκη της «πολιτικής διαθήκης» της Ελλης Παππά , συντρόφου του Νίκου Μπελογιάννη , ο οποίος εκτελέστηκε το 1952 από το μετεμφυλιακό καθεστώς. .. Η δημοσίευση της επιστολής που συνόδευε μέρος του «φακέλου» της και η οποία συνιστούσε ένα δριμύ «κατηγορώ» κατά των σταλινικών μεθόδων στην άσκηση της κομματικής εξουσίας, προκάλεσε την (αναμενόμενη) αντίδραση του ΚΚΕ, το οποίο διά του εκπροσώπου του- και εκ των κεντρικών ιδεολογικών εκφραστών του Περισσού- κ. Μ. Μαΐλη απεφάνθη ότι «η Ελλη Παππά δεν έβγαλε σωστά συμπεράσματα από την πορεία του ΚΚΕ». Το «σήμα» που εξέπεμψε εμμέσως η ηγεσία του κόμματος προς κάθε κατεύθυνση- από τον Τύπο ως τους οικείους της- ήταν ότι όσα γράφονται και λέγονται, αλλά κυρίως όσα θα έλθουν στο φως της δημοσιότητας με την έκδοση του πλήρους περιεχομένου της «πολιτικής διαθήκης», έχουν στόχο «να πλήξουν το ΚΚΕ». …
Δηλαδή η Ελλη Παππά, η ενσάρκωση των Πέτρινων Χρόνων δεν έβγαλε σωστά συμπεράσματα μετά από τόσα χρόνια στις φυλακές και τις εξορίες για το ΚΚΕ, αλλά τα έβγαλε ο κ. Μαίλης, η μετενσάρκωση του Ζαχαριάδη… και συνεχίζει: Η γραμμή άμυνας και ταυτόχρονα επίθεσης του Περισσού κινείται σε δύο επίπεδα. Το πρώτο είναι ότι οι προσωπικές μαρτυρίες δεν αποτελούν ιστορικές πηγές «παρά μόνο στην περίπτωση που επιβεβαιώνονται από επίσημα ντοκουμέντα», εκτός αν υπάρχουν και άλλες μαρτυρίες «που να συμπίπτουν». Με τον τρόπο αυτόν οι αρμόδιοι επιτελείς του ΚΚΕ αμφισβητούν- απορρίπτουν εκ προοιμίου όσα αναφέρονται στα δύο σημαντικά κείμενα της Παππά (το ένα για την υπόθεση Πλουμπίδη και το άλλο για «τα πρόσωπα και γεγονότα» που σφράγισαν την ίδια ως αγωνίστρια στο πλάι του ηρωικού μάρτυρα της κομμουνιστικής Αριστεράς Νίκου Μπελογιάννη)… οι βολές της κατά των κανόνων κομματικής καθοδήγησης και πρακτικής της τραυματικής εκείνης μετεμφυλιακής εποχής… δεν συνιστούν μια αξιόπιστη εξαγωγή συμπερασμάτων και τεκμηρίων για όσα διημείφθησαν αλλά μια «εμπαθή» καταγραφή απόψεων και κατηγοριών, οι οποίες δεν λαμβάνουν υπόψη τις συγκεκριμένες συνθήκες μέσα στις οποίες δρούσε το ΚΚΕ. «Η ταξική πάλη είναι πολύ σκληρή!!! (τα θαυμαστικά δικά μου)… Παρόμοιες μομφές έχουν αποδοθεί και σε άλλους και όχι μόνον από τη σύντροφο του Νίκου Μπελογιάννη, που μένει να εξακριβωθεί τι και πώς μετά τη δημοσιοποίηση της «πολιτικής διαθήκης» της. «Οπως η Ελλη Παππά έκανε παρεμβάσεις στην καθοδήγηση του ΚΚΕ, πιστεύοντας ότι με αυτές θα βοηθήσει το κόμμα να αποφύγει αρνητικές συνέπειες, έτσι έκαναν και άλλοι κομμουνιστές σε συνθήκες μάλιστα παρανομίας και διωγμών όπου μπορούσε να υπάρχει και κακή πληροφόρηση» σημείωνε ο κ. Μαΐλης σε σχετικό άρθρο του υπό τον ενδεικτικό των κομματικών διαθέσεων τίτλο «Κρίμα, δεν έβγαλες συμπεράσματα...».
Το αποκορύφωμα, για μένα της ασέβειας απέναντι σε μια τέτοια μορφή του κομμουνιστικού κινήματος, να λένε οι επίγονοι στους προγόνους, χωρίς να μπορούν να τους ακούσουν, άρα και να τους αντικρούσουν, ότι δεν βγάλανε συμπεράσματα αυτοί που έζησαν τα γεγονότα, αλλά τα εξήγαγαν αυτοί καλύτερα. ...
...Οι αναφορές της Παππά στη δημοσιευμένη επιστολή της κατά του σταλινισμού και την κομματική ανέλιξη σε αυτές τις συνθήκες προκάλεσαν την οργή των επιτελών του κόμματος…. «Η Ελλη Παππά υπήρξε στέλεχος του ΚΚΕ, μέλος της Επιτροπής Πόλης της Κομματικής Οργάνωσης Αθήνας. Προφανώς εννοεί ότι δεν ισχύουν και για την ίδια όσα γράφει» ήταν ο αντιπερισπασμός του κ. Μαΐλη στην προσπάθειά του να «απαντήσει» σε όσα υπογράμμιζε η ίδια στην επιστολή της γράφοντας: «Δεν ήταν εύκολο να είσαι μέλος του ΚΚΕ στα χρόνια του σταλινισμού- εκτός κι αν επιδίωξή σου ήταν “να ανέβεις” στην κομματική ιεραρχία. Προϋποθέσεις αυτής της ανόδου ήταν, πρώτον, να έχεις αυτή τη φιλοδοξία, δεύτερον, να κλείνεις τα μάτια και τα αφτιά σε όσα στραβά ή απαράδεκτα ή και ύποπτα διαπίστωνες. Με άλλα λόγια, να συμπεριφέρεσαι σύμφωνα με το ιησουιτικό δόγμα που θύμισε ο Μαρξ, το perinde ac cadaver, αντιδράς όσο και όπως αντιδρά ένα πτώμα σε όσα έβλεπες αν δεν ήσουν εκ κατασκευής τυφλός». Το «αντεπιχείρημα» του Περισσού είναι ότι ναι μεν μπορεί να υπήρξαν και στελέχη «που έκλειναν τα μάτια σε (όσα) στραβά», αλλά «τελικά εκείνο που χαρακτηρίζει το ΚΚΕ είναι η ανιδιοτελής προσφορά». Και ως εκ τούτου όλα τα άλλα περιττεύουν...
...
Σε όλα αυτά που αναφέρει η ΄Ελλη Παππά, που τα ξέρουμε όλοι, που γίνονται σε όλους τους σχηματισμούς, κομματικούς ή άλλους, η απάντηση είναι ότι το ΚΚΕ το χαρακτηρίζει η ανιδιοτελής προσφορά. Και ποιος λέει ότι διαχρονικά η κομματική ιδιοτέλεια ή η προσωπική ανέλιξη και η απόκτηση τίτλου δεν είναι επιλήψιμα, δεν είναι ιδιοτελείς μέθοδοι και στόχοι; Είναι να θλίβεσαι κάθε φορά που άνθρωποι οποιουδήποτε χώρου, ανεξαρτήτως ιδεολογίας, πόσο μάλλον γιαυτό το χώρο που χιλιάδες άνθρωποι θυσίασαν τη ζωή τους κυριολεκτικά ή μεταφορικά, να έχουν τέτοια αντιμετώπιση στα στερνά τους, από αυτούς που θα έπρεπε να ομνύουν στο όνομά τους. Μετά από τόσους αγωνιστές που κατηγορήθηκαν, λοιδωρήθηκαν, σταμπαρίστηκαν, γιατί ξέφυγαν από την «ιερότητα» της κομματικής γραμμής, ήρθε η σειρά αυτής της «άγιας» μορφής της ΄Ελλης Παππά. Τι να θυμηθούμε, ότι δεν πήγε αντιπροσωπεία του ΚΚΕ στην κηδεία του Γρ. Φαράκου, που διετέλεσε επί χρόνια Γραμματέας του, αλλά την επομένη πήγε στο μνημόσυνο του Κων/νου Καραμανλή, στην Πολιτεία; Βίος και Πολιτεία!
΄Ηδη όμως έχουν διαρρεύσει κάποια σημεία αιχμής αυτής της διαθήκης από τον γιό της Νίκο και που δημοσιεύτηκαν στις εφημερίδες ΤΑ ΝΕΑ της 5ης Δεκεμβρίου 2009 και στην εφημερίδα ΤΟ ΒΗΜΑ της Κυριακής 20-12-2009. Κι αυτές οι αιχμές, προοίμιο και δείγμα των όσων καταμαρτυρά η Ελλη Παππά, έχουν προκαλέσει εκτός από μια κομματική αναφυλαξία στο χώρο του ΚΚΕ, και μια προσπάθεια απέλπιδα, αλλά επιλήψιμη, κατά την άποψή μου, εναντίον αυτής της μορφής της αριστεράς, της ΄Ελλης Παππά, της ενσάρκωσης των Πέτρινων Χρόνων. Ενδεικτικά θα αναφέρω τα όσα διάβασα, όπως γράφτηκαν στις δύο εφημερίδες, με τον δικό μου σχολιασμό, ως έχω δικαίωμα. Την προκεχωρημένη δύναμη κρούσης του ΚΚΕ ανέλαβε ο κ. Μάκης Μαϊλης, προφανώς σαν η μακριά θεωρητική χείρ του κόμματος.
... Γράφει λοιπόν ΤΟΒΗΜΑ στις 20/12/09:
Με το όπλο «παρά πόδα» αναμένει ο Περισσός τη δημοσιοποίηση από το Μουσείο Μπενάκη της «πολιτικής διαθήκης» της Ελλης Παππά , συντρόφου του Νίκου Μπελογιάννη , ο οποίος εκτελέστηκε το 1952 από το μετεμφυλιακό καθεστώς. .. Η δημοσίευση της επιστολής που συνόδευε μέρος του «φακέλου» της και η οποία συνιστούσε ένα δριμύ «κατηγορώ» κατά των σταλινικών μεθόδων στην άσκηση της κομματικής εξουσίας, προκάλεσε την (αναμενόμενη) αντίδραση του ΚΚΕ, το οποίο διά του εκπροσώπου του- και εκ των κεντρικών ιδεολογικών εκφραστών του Περισσού- κ. Μ. Μαΐλη απεφάνθη ότι «η Ελλη Παππά δεν έβγαλε σωστά συμπεράσματα από την πορεία του ΚΚΕ». Το «σήμα» που εξέπεμψε εμμέσως η ηγεσία του κόμματος προς κάθε κατεύθυνση- από τον Τύπο ως τους οικείους της- ήταν ότι όσα γράφονται και λέγονται, αλλά κυρίως όσα θα έλθουν στο φως της δημοσιότητας με την έκδοση του πλήρους περιεχομένου της «πολιτικής διαθήκης», έχουν στόχο «να πλήξουν το ΚΚΕ». …
Δηλαδή η Ελλη Παππά, η ενσάρκωση των Πέτρινων Χρόνων δεν έβγαλε σωστά συμπεράσματα μετά από τόσα χρόνια στις φυλακές και τις εξορίες για το ΚΚΕ, αλλά τα έβγαλε ο κ. Μαίλης, η μετενσάρκωση του Ζαχαριάδη… και συνεχίζει: Η γραμμή άμυνας και ταυτόχρονα επίθεσης του Περισσού κινείται σε δύο επίπεδα. Το πρώτο είναι ότι οι προσωπικές μαρτυρίες δεν αποτελούν ιστορικές πηγές «παρά μόνο στην περίπτωση που επιβεβαιώνονται από επίσημα ντοκουμέντα», εκτός αν υπάρχουν και άλλες μαρτυρίες «που να συμπίπτουν». Με τον τρόπο αυτόν οι αρμόδιοι επιτελείς του ΚΚΕ αμφισβητούν- απορρίπτουν εκ προοιμίου όσα αναφέρονται στα δύο σημαντικά κείμενα της Παππά (το ένα για την υπόθεση Πλουμπίδη και το άλλο για «τα πρόσωπα και γεγονότα» που σφράγισαν την ίδια ως αγωνίστρια στο πλάι του ηρωικού μάρτυρα της κομμουνιστικής Αριστεράς Νίκου Μπελογιάννη)… οι βολές της κατά των κανόνων κομματικής καθοδήγησης και πρακτικής της τραυματικής εκείνης μετεμφυλιακής εποχής… δεν συνιστούν μια αξιόπιστη εξαγωγή συμπερασμάτων και τεκμηρίων για όσα διημείφθησαν αλλά μια «εμπαθή» καταγραφή απόψεων και κατηγοριών, οι οποίες δεν λαμβάνουν υπόψη τις συγκεκριμένες συνθήκες μέσα στις οποίες δρούσε το ΚΚΕ. «Η ταξική πάλη είναι πολύ σκληρή!!! (τα θαυμαστικά δικά μου)… Παρόμοιες μομφές έχουν αποδοθεί και σε άλλους και όχι μόνον από τη σύντροφο του Νίκου Μπελογιάννη, που μένει να εξακριβωθεί τι και πώς μετά τη δημοσιοποίηση της «πολιτικής διαθήκης» της. «Οπως η Ελλη Παππά έκανε παρεμβάσεις στην καθοδήγηση του ΚΚΕ, πιστεύοντας ότι με αυτές θα βοηθήσει το κόμμα να αποφύγει αρνητικές συνέπειες, έτσι έκαναν και άλλοι κομμουνιστές σε συνθήκες μάλιστα παρανομίας και διωγμών όπου μπορούσε να υπάρχει και κακή πληροφόρηση» σημείωνε ο κ. Μαΐλης σε σχετικό άρθρο του υπό τον ενδεικτικό των κομματικών διαθέσεων τίτλο «Κρίμα, δεν έβγαλες συμπεράσματα...».
Το αποκορύφωμα, για μένα της ασέβειας απέναντι σε μια τέτοια μορφή του κομμουνιστικού κινήματος, να λένε οι επίγονοι στους προγόνους, χωρίς να μπορούν να τους ακούσουν, άρα και να τους αντικρούσουν, ότι δεν βγάλανε συμπεράσματα αυτοί που έζησαν τα γεγονότα, αλλά τα εξήγαγαν αυτοί καλύτερα. ...
...Οι αναφορές της Παππά στη δημοσιευμένη επιστολή της κατά του σταλινισμού και την κομματική ανέλιξη σε αυτές τις συνθήκες προκάλεσαν την οργή των επιτελών του κόμματος…. «Η Ελλη Παππά υπήρξε στέλεχος του ΚΚΕ, μέλος της Επιτροπής Πόλης της Κομματικής Οργάνωσης Αθήνας. Προφανώς εννοεί ότι δεν ισχύουν και για την ίδια όσα γράφει» ήταν ο αντιπερισπασμός του κ. Μαΐλη στην προσπάθειά του να «απαντήσει» σε όσα υπογράμμιζε η ίδια στην επιστολή της γράφοντας: «Δεν ήταν εύκολο να είσαι μέλος του ΚΚΕ στα χρόνια του σταλινισμού- εκτός κι αν επιδίωξή σου ήταν “να ανέβεις” στην κομματική ιεραρχία. Προϋποθέσεις αυτής της ανόδου ήταν, πρώτον, να έχεις αυτή τη φιλοδοξία, δεύτερον, να κλείνεις τα μάτια και τα αφτιά σε όσα στραβά ή απαράδεκτα ή και ύποπτα διαπίστωνες. Με άλλα λόγια, να συμπεριφέρεσαι σύμφωνα με το ιησουιτικό δόγμα που θύμισε ο Μαρξ, το perinde ac cadaver, αντιδράς όσο και όπως αντιδρά ένα πτώμα σε όσα έβλεπες αν δεν ήσουν εκ κατασκευής τυφλός». Το «αντεπιχείρημα» του Περισσού είναι ότι ναι μεν μπορεί να υπήρξαν και στελέχη «που έκλειναν τα μάτια σε (όσα) στραβά», αλλά «τελικά εκείνο που χαρακτηρίζει το ΚΚΕ είναι η ανιδιοτελής προσφορά». Και ως εκ τούτου όλα τα άλλα περιττεύουν...
...
Σε όλα αυτά που αναφέρει η ΄Ελλη Παππά, που τα ξέρουμε όλοι, που γίνονται σε όλους τους σχηματισμούς, κομματικούς ή άλλους, η απάντηση είναι ότι το ΚΚΕ το χαρακτηρίζει η ανιδιοτελής προσφορά. Και ποιος λέει ότι διαχρονικά η κομματική ιδιοτέλεια ή η προσωπική ανέλιξη και η απόκτηση τίτλου δεν είναι επιλήψιμα, δεν είναι ιδιοτελείς μέθοδοι και στόχοι; Είναι να θλίβεσαι κάθε φορά που άνθρωποι οποιουδήποτε χώρου, ανεξαρτήτως ιδεολογίας, πόσο μάλλον γιαυτό το χώρο που χιλιάδες άνθρωποι θυσίασαν τη ζωή τους κυριολεκτικά ή μεταφορικά, να έχουν τέτοια αντιμετώπιση στα στερνά τους, από αυτούς που θα έπρεπε να ομνύουν στο όνομά τους. Μετά από τόσους αγωνιστές που κατηγορήθηκαν, λοιδωρήθηκαν, σταμπαρίστηκαν, γιατί ξέφυγαν από την «ιερότητα» της κομματικής γραμμής, ήρθε η σειρά αυτής της «άγιας» μορφής της ΄Ελλης Παππά. Τι να θυμηθούμε, ότι δεν πήγε αντιπροσωπεία του ΚΚΕ στην κηδεία του Γρ. Φαράκου, που διετέλεσε επί χρόνια Γραμματέας του, αλλά την επομένη πήγε στο μνημόσυνο του Κων/νου Καραμανλή, στην Πολιτεία; Βίος και Πολιτεία!
…. «Μέσα στη φυλακή, το πιο εύκολο πράγμα είναι η ίδια η φυλακή». Αυτό επισημαίνει η Έλλη Παππά στην ανέκδοτη ακόμη μαρτυρία της για «όσα είδα, γνώρισα, έπαθα μέσα στο κίνημα στο οποίο αφιερώσαμε τη ζωή μας, χωρίς ανταλλάγματα και “εξαργυρώσεις”». … .
Η Παππά κατονομάζει ειδικά τη Ρούλα Κουκούλου, σύζυγο του Ζαχαριάδη, και την Αύρα Παρτσαλίδου, όμως δεν ήταν μόνον εκείνες οι θύτες της. «Οι συντρόφισσες τής έκαναν τη ζωή μαρτύριο ακόμα και επειδή φόρεσε μαύρα μετά την εκτέλεση του Μπελογιάννη», τονίζει ο γιος του ζευγαριού Νίκος. «Βλέπετε, βασική αρχή του υπαρκτού σοσιαλισμού ήταν ότι οι νεκροί ανήκουν στο Κόμμα, άρα οι χήρες πρέπει να πανηγυρίζουν που οι άντρες τους έγιναν μάρτυρες!». (Αν αυτό σας θυμίζει τους καμικάζι-μουτζαχεντίν, που ανατινάσσονται σήμερα για να γίνουν μάρτυρες του Ισλάμ και να επιδοθούν στην άλλη ζωή στην βρώση πιλαφιών, μάλλον είστε κακόπιστοι και υστερικοί αντικομμουνιστές)
Η Έλλη Παππά άφησε πίσω της πεθαίνοντας και άλλο ανέκδοτο υλικό (άρθρα της, αρχεία στο ΕΛΙΑ, έγγραφα για τις δίκες Μπελογιάννη, Πλουμπίδη στα ΑΣΚΙ κ.ο.κ.), αλλά τούτες εδώ οι τοποθετήσεις της έχουν ειδικό βάρος καθώς εστιάζουν στη σύγκρουση ατομικής συνείδησης και κομματικότητας. Μιλάνε για ένα γοητευτικό και με ευρεία λαϊκή συμμετοχή κομμουνιστικό κίνημα, το οποίο ναι μεν στην Κατοχή λειτουργεί δημιουργικά εντός του ΕΑΜικού πλαισίου, όμως μετά την Απελευθέρωση και κατά τον Εμφύλιο χάνει το όραμά του επειδή περνά στα χέρια στελεχών που στριμώχνουν τους στόχους του στα όρια της κομματικής συνέπειας…. (΄Ετσι για να φαίνεται και η συνέχεια που κάποιοι καλλιεργούν για πάρτη τους) .
….Η Έλλη Παππά,πάντως,αποσύρθηκε μεν,αλλά δεν διαγράφηκε από το ΚΚΕ ούτε έγινε ποτέ μέλος του ΚΚΕ εσ. Επί χρόνια, ώς το 1992, η Έλλη είχε την ψευδαίσθηση ότι ο χώρος της Αριστεράς μπορούσε να ενωθεί. Κι όταν είδε ότι οι προσπάθειές της να στηρίξει αυτό το σχήμα πήγαν χαμένες, άρχισε να γράφει δοκίμια για να ακουστούν όσα αδυνατούσε να πει στο πλαίσιο του ΚΚΕ…..
…. Τι νομίζετε πως θα αλλάξει με την έκδοση της λεγόμενης «πολιτικής διαθήκης» της; Θα αποκτήσουμε μια πληρέστερη γνώση τής πιο σκοτεινής περιόδου τής Αριστεράς όσο και της Ελλάδας. Είναι κάτι που ενδιαφέρει τους ιστορικούς και που θα αναστατώσει το «ανεξάρτητο» κρατίδιο του Περισσού, αλλά όχι νομίζω και τη νεολαία. Η αλήθεια είναι ότι η Έλλη θεωρούσε πως με τούτα τα κείμενα θα μπορούσε να επηρεάσει τον τρόπο που σκέφτονται οι Αριστεροί και τα κόμματά τους. Αλλά αυτός ήταν ο ρομαντισμός της: ένας ρομαντισμός όπως των πρώτων χριστιανών που έδωσαν τη ζωή τους για ένα όραμα και τελικά, αντί για όραμα, τους προέκυψε το Βατικανό. Έτσι και στο ΚΚΕ βλέπουμε να υπάρχει δόγμα, ποίμνιο, ιερατείο, μανιχαϊσμός, εσχατολογία, όχι όμως και μεσσιανισμός.
…. Από εκεί και πέρα, ενταγμένη σε ένα ευρύτερο πλαίσιο, η «πολιτική διαθήκη» της Έλλης Παππά μαζί και με τα «Γράμματα από τη φυλακή» 1953-54 του Νίκου Πλουμπίδη θα συμβάλουν στη διατύπωση μιας ολοκληρωμένης ανάλυσης για την πορεία της ελληνικής Αριστεράς από τον Εμφύλιο κι ύστερα. Εννοείται ότι είναι απαραίτητο να συνεξετασθούν τα σχετικά (κλειστά) αρχεία του Περισσού, καθώς και τα (ανοιχτά πλέον) σοβιετικά αρχεία...(ΤΑ ΝΕΑ 5/12).
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ
ΕΛΛΗ ΠΑΠΠΑ
(1920-2009) Μαχητική προσωπικότητα της Αριστεράς, μικρή αδελφή της συγγραφέως Διδώς Σωτηρίου, οργανώνεται στο κομμουνιστικό κίνημα στη διάρκεια της μεταξικής δικτατορίας, συμμετέχει ενεργά στην Αντίσταση, και, μέσα από τις παράνομες οργανώσεις πόλης, στον Εμφύλιο. Η Ασφάλεια την συλλαμβάνει το 1950- όπως και τον σύντροφό της Νίκο Μπελογιάννη- και παραμένει στη φυλακή ώς το 1963. Εκεί (στις Φυλακές Αβέρωφ) γεννάει και τον γιο τους Νίκο (1951), τον οποίο μεγαλώνει η αδελφή της. Εκεί βιώνει και την κομματική απομόνωση επειδή τάχθηκε υπέρ του Νίκου Πλουμπίδη. Η απριλιανή δικτατορία την στέλνει στη Γυάρο απ΄ όπου απολύεται για λόγους υγείας, και τότε αφοσιώνεται στη δημοσιογραφία και στα δοκίμια- μελέτες που γράφει για «την κάθαρση της μαρξιστικής σκέψης από τις σταλινικές στρεβλώσεις». Πίστεψε στο εγχείρημα του ενιαίου Συνασπισμού, αλλά ώς το τέλος ασκούσε κριτική στο σταλινικό πνεύμα των κομματικών φορέων. Το 1993 και το 1996, αντίστοιχα, καταθέτει στα Ιστορικά Αρχεία του Μουσείου Μπενάκη δυο φακέλους με την πολιτική μαρτυρία της για την «Υπόθεση Πλουμπίδη» και για τα «μαρτύριά» της κατά τα χρόνια του σταλινισμού στο ΚΚΕ.
Για την αντιγραφή και τα σχόλια
Γ.Σκαπέτης
Η Παππά κατονομάζει ειδικά τη Ρούλα Κουκούλου, σύζυγο του Ζαχαριάδη, και την Αύρα Παρτσαλίδου, όμως δεν ήταν μόνον εκείνες οι θύτες της. «Οι συντρόφισσες τής έκαναν τη ζωή μαρτύριο ακόμα και επειδή φόρεσε μαύρα μετά την εκτέλεση του Μπελογιάννη», τονίζει ο γιος του ζευγαριού Νίκος. «Βλέπετε, βασική αρχή του υπαρκτού σοσιαλισμού ήταν ότι οι νεκροί ανήκουν στο Κόμμα, άρα οι χήρες πρέπει να πανηγυρίζουν που οι άντρες τους έγιναν μάρτυρες!». (Αν αυτό σας θυμίζει τους καμικάζι-μουτζαχεντίν, που ανατινάσσονται σήμερα για να γίνουν μάρτυρες του Ισλάμ και να επιδοθούν στην άλλη ζωή στην βρώση πιλαφιών, μάλλον είστε κακόπιστοι και υστερικοί αντικομμουνιστές)
Η Έλλη Παππά άφησε πίσω της πεθαίνοντας και άλλο ανέκδοτο υλικό (άρθρα της, αρχεία στο ΕΛΙΑ, έγγραφα για τις δίκες Μπελογιάννη, Πλουμπίδη στα ΑΣΚΙ κ.ο.κ.), αλλά τούτες εδώ οι τοποθετήσεις της έχουν ειδικό βάρος καθώς εστιάζουν στη σύγκρουση ατομικής συνείδησης και κομματικότητας. Μιλάνε για ένα γοητευτικό και με ευρεία λαϊκή συμμετοχή κομμουνιστικό κίνημα, το οποίο ναι μεν στην Κατοχή λειτουργεί δημιουργικά εντός του ΕΑΜικού πλαισίου, όμως μετά την Απελευθέρωση και κατά τον Εμφύλιο χάνει το όραμά του επειδή περνά στα χέρια στελεχών που στριμώχνουν τους στόχους του στα όρια της κομματικής συνέπειας…. (΄Ετσι για να φαίνεται και η συνέχεια που κάποιοι καλλιεργούν για πάρτη τους) .
….Η Έλλη Παππά,πάντως,αποσύρθηκε μεν,αλλά δεν διαγράφηκε από το ΚΚΕ ούτε έγινε ποτέ μέλος του ΚΚΕ εσ. Επί χρόνια, ώς το 1992, η Έλλη είχε την ψευδαίσθηση ότι ο χώρος της Αριστεράς μπορούσε να ενωθεί. Κι όταν είδε ότι οι προσπάθειές της να στηρίξει αυτό το σχήμα πήγαν χαμένες, άρχισε να γράφει δοκίμια για να ακουστούν όσα αδυνατούσε να πει στο πλαίσιο του ΚΚΕ…..
…. Τι νομίζετε πως θα αλλάξει με την έκδοση της λεγόμενης «πολιτικής διαθήκης» της; Θα αποκτήσουμε μια πληρέστερη γνώση τής πιο σκοτεινής περιόδου τής Αριστεράς όσο και της Ελλάδας. Είναι κάτι που ενδιαφέρει τους ιστορικούς και που θα αναστατώσει το «ανεξάρτητο» κρατίδιο του Περισσού, αλλά όχι νομίζω και τη νεολαία. Η αλήθεια είναι ότι η Έλλη θεωρούσε πως με τούτα τα κείμενα θα μπορούσε να επηρεάσει τον τρόπο που σκέφτονται οι Αριστεροί και τα κόμματά τους. Αλλά αυτός ήταν ο ρομαντισμός της: ένας ρομαντισμός όπως των πρώτων χριστιανών που έδωσαν τη ζωή τους για ένα όραμα και τελικά, αντί για όραμα, τους προέκυψε το Βατικανό. Έτσι και στο ΚΚΕ βλέπουμε να υπάρχει δόγμα, ποίμνιο, ιερατείο, μανιχαϊσμός, εσχατολογία, όχι όμως και μεσσιανισμός.
…. Από εκεί και πέρα, ενταγμένη σε ένα ευρύτερο πλαίσιο, η «πολιτική διαθήκη» της Έλλης Παππά μαζί και με τα «Γράμματα από τη φυλακή» 1953-54 του Νίκου Πλουμπίδη θα συμβάλουν στη διατύπωση μιας ολοκληρωμένης ανάλυσης για την πορεία της ελληνικής Αριστεράς από τον Εμφύλιο κι ύστερα. Εννοείται ότι είναι απαραίτητο να συνεξετασθούν τα σχετικά (κλειστά) αρχεία του Περισσού, καθώς και τα (ανοιχτά πλέον) σοβιετικά αρχεία...(ΤΑ ΝΕΑ 5/12).
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ
ΕΛΛΗ ΠΑΠΠΑ
(1920-2009) Μαχητική προσωπικότητα της Αριστεράς, μικρή αδελφή της συγγραφέως Διδώς Σωτηρίου, οργανώνεται στο κομμουνιστικό κίνημα στη διάρκεια της μεταξικής δικτατορίας, συμμετέχει ενεργά στην Αντίσταση, και, μέσα από τις παράνομες οργανώσεις πόλης, στον Εμφύλιο. Η Ασφάλεια την συλλαμβάνει το 1950- όπως και τον σύντροφό της Νίκο Μπελογιάννη- και παραμένει στη φυλακή ώς το 1963. Εκεί (στις Φυλακές Αβέρωφ) γεννάει και τον γιο τους Νίκο (1951), τον οποίο μεγαλώνει η αδελφή της. Εκεί βιώνει και την κομματική απομόνωση επειδή τάχθηκε υπέρ του Νίκου Πλουμπίδη. Η απριλιανή δικτατορία την στέλνει στη Γυάρο απ΄ όπου απολύεται για λόγους υγείας, και τότε αφοσιώνεται στη δημοσιογραφία και στα δοκίμια- μελέτες που γράφει για «την κάθαρση της μαρξιστικής σκέψης από τις σταλινικές στρεβλώσεις». Πίστεψε στο εγχείρημα του ενιαίου Συνασπισμού, αλλά ώς το τέλος ασκούσε κριτική στο σταλινικό πνεύμα των κομματικών φορέων. Το 1993 και το 1996, αντίστοιχα, καταθέτει στα Ιστορικά Αρχεία του Μουσείου Μπενάκη δυο φακέλους με την πολιτική μαρτυρία της για την «Υπόθεση Πλουμπίδη» και για τα «μαρτύριά» της κατά τα χρόνια του σταλινισμού στο ΚΚΕ.
Για την αντιγραφή και τα σχόλια
Γ.Σκαπέτης
Υ.Γ. ΄Οσα κείμενα είναι με πορτοκαλί χρώμα είναι δικά μου σχόλια επί των γραφομένων, τα υπόλοιπα είναι από ΤΑ ΝΕΑ και ΤΟ ΒΗΜΑ.