ΝΟΣΤΑΛΓΩΝΤΑΣ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ

Αντικείμενο της σημερινής ανάρτησης η πρωτεύουσα πόλη της Σάμου, το ένδοξο παρελθόν της, το γκρίζο παρόν της και το ζοφερό, όπως διαγράφεται, μέλλον της.
Αυτή η πόλη, για όσους την κατοικούν αδιαλείπτως τουλάχιστον 30-40 χρόνια, ήταν μία από τις ωραιότερες λιμενουπόλεις του Αιγαίου(τουλάχιστον). Με τα νεοκλασικά της, με τα ιδιόμορφης αισθητικής κτίρια, με την πλακόστρωτη παραλία της, τις όμορφες πλατείες της, το μικρό της λιμάνι, τις παραλίες προς τα ανατολικά της.

Μετά, ήρθε η <<ανάπτυξη>> (την διαχωρίζω από την ανάπτυξη που ήταν αναγκαία για την προσαρμογή της στα νέα δεδομένα, στο νέο της ρόλο, στην οικονομική της στροφή προς τον τουρισμό). Κι αυτή η <<ανάπτυξη>> χωρίς μέτρο, χωρίς αισθητική και κυρίως χωρίς «ηθική», την έφτασε , σιγά και προοδευτικά στη σημερινή οικτρή κατάσταση, στην απαξίωση και την υποβάθμιση. Και αυτή η απωθητική σημερινή εικόνα, μπορεί να οφείλεται στους κατά καιρούς και μεγάλα ή μικρά διαστήματα κυβερνήτες της, αλλά δεν είναι άμοιροι ευθυνών οι πολίτες της, οι δημότες της, κι όχι μόνο για το πού έδιναν την ψήφο τους διαχρονικά. Είναι υπεύθυνοι κι αυτοί, γιατί ανεχόταν και ανέχονται, γιατί συνέπρατταν με διάφορους τρόπους στην προοδευτική υποβάθμισή της, γιατί εκμεταλλευόταν την ανοχή, την ανυπαρξία ή το κλείσιμο του ματιού της τοπικής εξουσίας, την εξαγορά της ψήφου τους, για να ικανοποιήσουν τα μικροσυμφέροντά τους σε βάρος της αισθητικής της. Αυτά τα εγκλήματα δεν γίνονται μονομερώς, θέλουν πολλούς συνεργούς και ακόμα περισσότερους ηθικούς αυτουργούς.

Η πρωτεύουσα πόλη λοιπόν έφτασε-κι αυτό είναι κοινή διαπίστωση, δεν «κομίζω γλαύκας»- στα έσχατα όριά της, στον πυθμένα του βαρελιού και τα περιθώρια ανάκαμψής της είναι ελάχιστα με τις ισχύουσες συνθήκες, με την ισχύουσα κρατική μέριμνα, την τοπική ευαισθησία και το ενδιαφέρον των ανθρώπων της. Από τις παρυφές του Θιού, τη Στήνεια και τον Κουμαριώνα, μέχρι το ανατολικό της όριο, τον Κότσικα, οι εικόνες είναι από αντιαισθητικές έως αποκαρδιωτικές. Από πάνω τη σφίγγει σαν αγχόνη ένας περιμετρικός δρόμος, που αναμενόταν δεκαετίες ολόκληρες για να της δώσει ανάσα και διέξοδο και τελικά την περιορίζει αφάνταστα. Από κάτω ασφυκτιά από τις αναδυόμενες οσμές ενός κόλπου στον οποίο θα έπρεπε να καθρεφτίζεται, αλλά το <<τζάμι>> είναι τόσο θολό που έχει πάψει προ πολλού να αντανακλά.

Η βιτρίνα της, η παραλιακή της γραμμή, είναι κατάμεστη από λαμαρίνες κάθε χρώματος, που αν τις δει κανείς από ψηλά, του θυμίζουν παρκινγκ αεροδρομίου. Οι δρόμοι της θυμίζουν βομβαρδισμένες πόλεις της Μέσης Ανατολής, τα σκουπίδια είναι παντού, ακόμη κι εκεί που δεν πάει ο νους, η ασχήμια των κτιρίων της απωθεί κάθε έχοντα αισθητική αντίληψη άνθρωπο, οι κοντινές της παραλίες δεν έχουν καν πρόσβαση για όποιον θελήσει να τις επισκεφθεί, πλην της κεντρικής, που εκτός από την εγκατάλειψη ετών, εσχάτως έγινε αντικείμενο σκανδαλωδών παρεμβάσεων και αλλοίωσης του χώρου της. Το Καλάμι θυμίζει περιοχή ανασκαφών και χωματουργικών ανακατατάξεων, ενώ ο Κότσικας με το ιστορικό μοναστηράκι, τους κέδρους, την αυλή, και την παραλία του, έχει μετατραπεί σε εργοτάξιο ασχημοσύνης, με τις ευλογίες όλων ανεξαιρέτως των ταγών της πόλης και του τόπου ευρύτερα. Οι κατά καιρούς εξαγγελθείσες πανεπιστημιακές σχολές, παρέμειναν στα χαρτιά ή στις ασημί επιτοίχιες πινακίδες και μόνο το μικρό Γκουαντάναμο εξαγγέλθηκε και υλοποιήθηκε τάχιστα.


Η μοίρα που επιφυλάσσεται γιαυτή τη πόλη είναι άραγε αυτή του κέντρου διαλογής των αθλίων της ανατολής και της μαύρης ηπείρου, στο μακρύ ταξίδι τους προς τα μεγάλα <<στρατόπεδα εργασίας>> της δύσης; Και βέβαια μέσα σε όλα τα άλλα, θα πρέπει να προσθέσουμε και τις ελλιπείς συγκοινωνίες, που αφορούν όλο το νησί, αναλογώντας κατά το μερίδιό της και σαυτή τη πόλη.
Σε τι να ελπίζει όποιος γεννήθηκε, μεγάλωσε, έζησε και βιώνει αυτή την κατάσταση άραγε; Δεν είναι φυσικό να νοσταλγεί το μέλλον, αναπολώντας το παρελθόν; Τι προοπτικές δίνουν σήμερα οι κρατούντες για αναστροφή αυτού του αρνητικού κλίματος, αυτής της αρνητικής ενέργειας που έχει κάτσει πάνω απ΄ τη πόλη σαν βαρομετρικό και δεν λέει να διαλυθεί; Ποιος ή ποιοι μπορούν να εγγυηθούν μια καλύτερη πορεία απ΄ αυτή που σήμερα τραβά αυτή η πόλη και την οδηγεί στην πλήρη απόρριψη;
Ο συνδυασμός της διάνοιξης του περιμετρικού δρόμου, της κατασκευής του βιολογικού καθαρισμού, της μεταφοράς του λιμανιού απέναντι και της διαμόρφωσης νέων συνθηκών λειτουργίας της πόλης, σαν όνειρο σε ποια χρονική προοπτική θα πρέπει να το τοποθετήσουμε; Μήπως στην άλλη ζωή, παρέα με τους μωαμεθανούς (που όσο πάνε και αυξάνονται) και τα πιλάφια της; Διαβάζω κατά καιρούς στα μπλόγκ και στον τοπικό τύπο για πρωτοβουλίες που πρέπει να αναληφθούν για την σωτηρία αυτής της πόλης, από ανθρώπους καθ΄ όλα ευαίσθητους και με ανεπτυγμένη την τοπικιστική συνείδηση, αλλά-δυστυχώς- βλέπω να ανακατώνονται και διάφοροι αριβίστες, άνθρωποι που έχουν την μικρή ή την μεγάλη ευθύνη τους για πολλά στραβά της πόλης, που εισχωρούν σαν τους λύκους στην αναμπουμπούλα, εκμεταλλευόμενοι τα αισθήματα των πολλών και πλασάρονται για μελλοντικοί σωτήρες. Κι αυτό είναι το πλέον αποκαρδιωτικό και ανησυχητικό για το μέλλον. Αυτό που μας μένει είναι να νοσταλγούμε το μέλλον, με το νου μας στο παρελθόν και τις εικόνες που χάθηκαν για πάντα και που ευτυχώς διασώζονται για να θυμίζουν και να παραδειγματίζουν.